Hiện nay vitamin đang được sử dụng rộng rãi để giúp tăng cường sức đề kháng cũng như phòng và trị 1 số bệnh thường gặp ở vật nuôi. Một trong những chế phẩm phổ biến là thuốc ADE. Bạn đã biết gì về thuốc này?
Mục lục
* Ứng dụng của thuốc ADE trong ngành thú y
* Hướng dẫn sử dụng vitamin ADE đúng cách
* Bạn biết gì về thuốc ADE
- ADE là chế phẩm tổng hợp với thành phần chính là 3 loại vitamin A,D,E. Dựa vào đặc điểm hòa tan, các vitamin này được xếp vào nhóm vitamin tan trong dầu.
- Do đặc tính tan trong dầu nên trong quá trình hấp thu vào cơ thể đòi hỏi sự có mặt của các chất béo. Trường hợp cơ thể không hấp thu được chất béo sẽ dẫn tới nguy cơ thiếu hụt nhóm vitamin này do cơ thể không tự tổng hợp được.
* Nguồn gốc của các thành phần
Hầu hết các vitamin thuộc nhóm tan trong dầu đều được chiết xuất từ tự nhiên. Vitamin A, D, E được tìm thấy nhiều ở các thực phẩm sau:
- Vitamin A: Có nhiều trong thực vật như cà rốt, gấc, cà chua, ớt đỏ,… dưới dạng tiền vitamin A – caroten. Trong các sản phẩm động vật: gan cá, gan gia súc, thịt, trứng, sữa.
- Vitamin D: có nhiều trong cỏ khô, men bia. Trong dầu, gan cá có nhiều D3, còn D2 có nhiều trong cacao.
- Vitamin E: có nhiều trong hạt ngũ cốc, đậu nành, dầu lạc , dầu cọ, thịt, nhau thai, gan, tụy, lòng đỏ trứng.
* Vai trò của ADE
Chỉ với 1 lượng rất nhỏ, các vitamin làm chất xúc tác cho các phản ứng sinh hóa tế bào nhằm duy trì quá trình trao đổi chất bình thường của cơ thể. Vậy cụ thể vai trò của 3 loại vitamin tan trong dầu A, D, E là gì chúng ta hãy xem phân tích cụ thể sau đây:
– Vitamin A
- Vitamin A tham gia vào quá trình oxy hóa trong tế bào, có vai trò lớn trong quá trình phát triển, biệt hóa tế bào: gan, phổi, tiết niệu, hô hấp và mắt.
- Chúng có tác dụng lớn trong việc bảo vệ biểu mô, nhất là các niêm mạc. Thiếu vitamin A dẫn đến tình trạng giảm sức đề kháng, dễ bị bệnh
- Vitamin A tham gia tạo sắc tố của thị giác rodopxin nên thiếu sẽ dẫn đến tình trạng quáng gà, khô giác mạc, kết mạc, kéo dài có thể gây mù.
- Vitamin A cần thiết cho sự tổng hợp các hormon steroid chống viêm ở tuyến thượng thận. Thiếu vitamin A sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến sinh dục.
- Vitamin A làm tăng sự hấp thu của vitamin D trong cơ thể nên thường dùng kết hợp 2 loại vitamin này trong điều trị.
– Vitamin D
- Vitamin D có vai trò quan trọng vào chu trình phân bổ canxi và phospho trong cơ thể . Tắm nắng vào buổi sáng là 1 phương pháp tốt để cơ thể tự tổng hợp vitamin D.
- Vitamin D làm tăng lượng Canxi trong máu, giúp sự hấp thu Canxi tốt nhất trong thức ăn. Tăng quá trình tạo xương và các enzyme phosphatase.
– Vitamin E
- Vitamin E có tác dụng rất lớn đến chức năng của bộ máy sinh dục.
- Thiếu vitamin E tinh trùng yếu, kém hay không có khả năng sinh tinh, ống dẫn tinh bị thoái hóa, túi tinh bị teo.
- Buồng trứng sẽ kém hoặc không phát triển, rối loạn chu kỳ rụng trứng, khả năng thụ thai kém, dễ sảy thai, thai chết lưu,… nếu thiếu vitamin E.
- Vitamin E làm chậm quá trình oxy hóa mô bào, khi bị thiếu sự oxy hóa diễn ra quá nhanh gây hiện tượng teo cơ.
- Thiếu vitamin E dẫn đến chậm lớn, cơ thể phát triển không bình thường, rụng lông tóc, rối loạn thần kinh.
* Ứng dụng của thuốc ADE trong ngành thú y
– Nguyên nhân gây thiếu vitamin ở động vật?
- Chế độ dinh dưỡng thiếu cân bằng, cộng với điều kiện nuôi nhốt trong chuồng trại, vật nuôi không được tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có thể dẫn đến việc thiếu hụt các vitamin. Quá trình chế biến, ủ, bảo quản thức ăn sai cách cũng có thể dẫn đến hàm lượng vitamin bị giảm sút làm cho vật nuôi không nhận được đủ lượng vitamin cần thiết. Ngoài ra, một số bệnh lý mắc phải như tiêu chảy kéo dài, nhiễm khuẩn, rối loạn chuyển hóa cũng có thể gây ảnh hưởng đến khả năng hấp thu, dự trữ vitamin của cơ thể. Do đó hiện nay tình trạng thiếu hụt vitamin thường xuyên xuất hiện trên vật nuôi.
– Chỉ định của thuốc ADE trong ngành thú y
- Khi có những dấu hiệu thiếu hụt nhóm vitamin tan trong dầu, chúng ta cần phải sử dụng thuốc ADE cho vật nuôi.
- Hiện nay thuốc ADE thường được dùng trong thú y với các chỉ định như: trị và dự phòng các bệnh do thiếu vitamin A-D-E, viêm giác mạc, kết mạc, khô giác mạc, còi xương, xốp xương ; tăng sức đề kháng, giúp nhanh lành vết thương, ngăn chặn tình trạng stress ở vật nuôi. Đồng thời vitamin ADE cũng được chỉ định để kích thích tăng trưởng ở các động vật chậm lớn, da khô, lông xù và cải thiện các rối loạn sinh sản, khả năng sinh đẻ kém, đẻ ít, chết thai,…
- Khi cơ thể thiếu vitamin, vật nuôi sẽ có những biểu hiện bệnh lý và hoạt động không bình thường. Chủ chăn nuôi cần thường xuyên theo dõi để nhận biết các dấu hiệu bất thường này. Nếu có những dấu hiệu thiếu hụt nhóm vitamin tan trong dầu, chúng ta cần phải sử dụng thuốc ADE để cải thiện sức khỏe.
- Các loại vitamin chỉ phát huy được công dụng tối đa khi được bổ sung đúng cách, vậy bổ sung như nào là hợp lý?
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều các chế phẩm để bạn lựa chọn. Thuốc ADE hiện có 2 dạng bào chế phổ biến là dung dịch tiêm hoặc uống.
– Với đường uống, bạn nên cho vật nuôi dùng trong bữa ăn. Do vitamin A,D,E tan trong dầu, sự có mặt của chất béo trong thức ăn đóng vai trò là chất hòa tan giúp đẩy nhanh quá trình hấp thu vitamin cho vật nuôi.
– Với đường tiêm, hầu hết các chế phẩm trong ngành thú y hiện nay đều có hàm lượng vitamin A,D,E trong 100ml dung dịch lần lượt là 10.000.000UI; 2.500.000UI; 2.000mg. Với hàm lượng này bạn có thể tham khảo liều lượng đưa thuốc như sau:
- Heo con: 1ml/5 – 7kg cân nặng/ngày.
- Heo trên 50kg: 1ml/10kg cân nặng/ngày.
- Heo nái: 1ml/15kg cân nặng trước khi đẻ 3–5 ngày
- Heo nọc: 1ml/15kg cân nặng/ngày.
- Bê, cừu, dê: 1ml/20kg cân nặng/ngày.
- Trâu bò: 1ml/30kg cân nặng/ngày.
Trên thực tế, trong chế phẩm bổ sung vitamin A,D,E hiện nay phần lớn các nhà sản xuất đều đưa thêm vào bảng thành phần vitamin nhóm B, PP để mở rộng chỉ định của thuốc, điều này cũng giúp chủ chăn nuôi có thể bổ sung vitamin cho động vật một cách toàn diện.
Ngoài ra như bạn đã biết, mỗi chế phẩm lại có hàm lượng và dạng dùng khác nhau, do đó để phát huy tối đa tác dụng cũng như hạn chế những tác dụng không mong muốn, bạn nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng từ nhà sản xuất trước khi dùng.
* Thời gian ngưng thuốc
- Để đảm bảo dư lượng thuốc tồn dư trong cơ thể vật nuôi không vượt quá quy định cho phép nên hầu hết các thuốc thú y đều yêu cầu thời gian ngưng sau khi sử dụng các chế phẩm để phòng và điều trị bệnh cho vật nuôi. Tuy nhiên đối với ADE, không yêu cầu thời gian ngừng khai thác giết mổ và các sản phẩm từ vật nuôi sau khi dùng thuốc.
* Bảo quản thuốc ADE như nào?
- Một trong những yếu tố quan trọng để sản phẩm có thể đem lại hiệu quả cao và an toàn đối với vật nuôi là cách thức bảo quản. Với chế phẩm thuốc ADE cần được đậy kín sau mỗi lần sử dụng và để ở nơi khô thoáng, nhiệt độ dưới 300C, tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp và giữ xa tầm tay của trẻ em. Với một số chế phẩm đặc biệt có cách bảo quản riêng cần bảo quản theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất để đảm bảo chất lượng của sản phẩm không bị ảnh hưởng trong quá trình lưu trữ.
Với những thông tin trên, Việt Anh Viavet hy vọng có thể mang đến quý bạn đọc những thông tin hữu ích để áp dụng thực tế trong quá trình chăn nuôi.
Để biết thêm thông tin về các sản phẩm thuốc và thực phẩm hỗ trợ chất lượng trong chăn nuôi từ Việt Anh Viavet bạn có thể tham khảo thêm về Danh mục Sản phẩm thuốc thú y tại Viavet.