Bệnh viêm vú ở bò là bệnh xảy ra ra các phản ứng gây viêm ở có mô vú. Để hiểu rõ hơn về bệnh bà con cùng tham khảo thông tin bài viết dưới đây

Mức độ phổ biến của bệnh viêm vú ở bò tại Việt Nam

Bệnh viêm vú ở bò là một trong những bệnh rất thường gặp trong chăn nuôi bò sữa, hầu hết các vùng chăn nuôi bò sữa đều gặp phải và bệnh thường gây hại trên bò trong giai đoạn khai thác sữa vì vậy làm giảm năng suất, sức sinh sản thậm chí gây chết bò nếu không điều trị kịp thời.

Nguyên nhân gây ra bệnh viêm vú ở bò

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra bệnh viêm vú ở bò. Bệnh xảy ra có thể do một hoặc do nhiều nguyên nhân lồng ghép vào nhau và thường bệnh xảy ra do nhiều nguyên nhân cùng tác động lên mô vú. Nguyên nhân chủ yếu của bệnh viêm vú ở bò sữa là do vi khuẩn gây ra gồm Streptococcus agalactiae (liên cầu), Staphylococcus aureus (tụ cầu) và trực khuẩn gây mủ Bacillus pyogenes, E.coli. 

Ngoài ra vấn đề vệ sinh chuồng trại, vệ sinh dụng cụ, bầu sữa trước và sau khi vắt sữa, vắt sữa không đúng kỹ thuật, các bệnh kế phát từ các bệnh viêm tử cung, bệnh truyền nhiễm, giống, mùa vụ và các vấn đề gây stress cũng là nguyên nhân gây ra bệnh viêm vú ở bò. Việc vắt sữa thủ công bằng tay hoặc bằng máy không đúng kỹ thuật cũng gây ra những tổn thương ở các núm vú của bò. Vi khuẩn gây bệnh trong môi trường ngoài  xâm nhập vào núm vú tổn thương, gây ra viêm vú ở bò.

Triệu chứng viêm vú ở bò

Viêm vú ở bò là bệnh lý gây ảnh hưởng đến việc khai thác sữa ở bò. Vì vậy cần phải phát hiện kịp thời các triệu chứng của bệnh để kịp thời điều trị và xử lý.

Dựa vào thời gian diễn ra bệnh và nguyên nhân gây bệnh mà bệnh viêm vú ở bò được phân thành 2 thể bệnh là: viêm vú cấp tính và viêm vú mãn tính. Để nhận biết 2 thể bệnh bà con cần nắm được các triệu chứng của từng thể như sau:

Thể cấp tính

Ở thể này khi khám lâm sàng thấy bò có dấu hiệu bỏ ăn, bò sốt nhẹ, bầu vú sưng, tấy đỏ, có cảm giác đau khi chạm vào và chức năng hoạt động của bầu vú thay đổi. Chất lượng sữa thay đổi chuyển sang lỏng hoặc trông như đã được pha loãng, thi thoảng có vón cục nhỏ li ti. Màu sữa chuyển từ màu trắng sang màu vàng, nâu socola, màu xanh hoặc màu hơi đỏ.

Trong trường hợp tình trạng diễn biến nặng, viêm nặng hơn khi bò thường có triệu chứng như:

• Sốt cao từ 40-42⁰C kéo dài từ 2-3 ngày.
• Bầu sữa sưng to ở một hoặc cả bốn bầu vú, núm vú sưng đỏ mắt thường có thể quan sát được, khi ấn tay vào thấy có từng cục rắn trong bầu vú và bò có phản ứng đau.
• Lượng sữa vắt ra ít hơn và loãng hơn bình thường, màu hơi vàng, trường hợp bị bệnh nặng khi vắt sữa thấy có mủ, máu lẫn trong sữa. Khi bị tình trạng này lượng sữa giảm 30-50% so với lúc chưa bị bệnh, đôi khi bò lại ngừng hẳn tiết sữa.

Thể mạn tính

Thường ở thể này bò bệnh không có các biểu hiện lâm sàng ở bầu vú, bò lúc này vẫn khỏe mạnh, ăn uống bình thường và không có sốt. 

Bầu vú ở thể này ít sưng đỏ và ít đau hơn. Sản lượng sữa tiết ra ít và loãng hơn nhiều khi có cặn mủ màu vàng.  

Phòng bệnh viêm vú ở bò

Để phòng tránh bệnh viêm vú ở bò bà con cần làm tốt công tác chọn giống, thực hiện tốt các quy trình chăm sóc nuôi dưỡng, vệ sinh chuồng trại và tiêm phòng đầy đủ các bệnh truyền nhiễm cho bò. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa bà con cần thực hiện để hạn chế tình trạng viêm vú cho bò.

• Vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, an toàn. Định kỳ tiêu độc khử trùng bằng các dung dịch sát khuẩn như: Fordecid, Viabencovet… dùng theo hướng dẫn trên sản phẩm. 
• Khi chọn bò mua cần chọn bò có hình dạng bầu vú và núm vú đẹp, cân đối. Không chọn bò có vú quá chảy xệ, núm vú nhỏ và thụt sâu vào bên trong.
• Thực hiện vắt sữa đúng quy trình và đúng kỹ thuật. Trước khi vắt sữa cần vệ sinh bầu vú, tay người vắt sữa và máy vắt sữa. Sau khi vắt sữa cần nhúng đầu vú vào các thuốc sát trùng, sát khuẩn bằng Via.Iodine. Đồng thời rửa sạch dụng cụ vắt sữa bằng xà phòng, tráng nước sôi, phơi khô trên giá. Không để bò nằm ngay sau khi vắt sữa, không cho bò nằm bẹp dưới nền chuồng để tránh cho bầu vú, núm vú tiếp xúc trực tiếp với nền chuồng.

Điều trị bệnh viêm vú ở bò

Dựa vào các nguyên nhân và triệu chứng gây ra bệnh viêm vú ở bò bà con cần tiến hành điều trị kịp thời bệnh cho bò bằng các biện pháp khác nhau phù hợp với tình trạng bệnh mà bò gặp phải. Để điều trị bệnh viêm vú bà con cần phải phối hợp một số nhóm thuốc như thuốc kháng sinh, thuốc hạ sốt, trợ sức, trợ lực… 

Để việc điều trị bệnh cho bò đạt hiệu quả bà con cần phát hiện sớm bò bị bệnh để cách lý, giảm khẩu phần ăn, tăng cường vắt sữa 3-5 lần/ ngày, mát xa và vệ sinh núm vú, bầu vú cho bò. 

Thuốc kháng sinh

Một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng viêm vú ở bò là do virus, vi khuẩn gây ra, vì vậy để điều trị nguyên nhân này bà con có thể dùng một số thuốc sau: 

Viamoxyl 15%LA với thành phần Amoxycillin giúp điều trị nhiễm khuẩn do vi khuẩn gây ra, dùng tiêm bắp hoặc tiêm dưới da, liều 1ml/10kgTT. Tiêm lặp lại sau 48 giờ.

Via.gentamox với sự kết hợp hai kháng sinh Amoxycillin (trihydrate), Gentamicin (sulfate) điều trị các bệnh nhiễm khuẩn do vi khuẩn nhạy cảm với Amoxycillin và Gentaicin dùng tiêm bắp thịt, dưới da, xoang bụng, liệu trình 3-5 ngày liên tục 1ml/10kgTT/ngày.

Fotyket Ort là sự kết hợp hoàn hảo giữa kháng sinh Fosfmycin với Tylosin và thuốc giảm đau hạ sốt Ketoprofen nên có tác dụng điều trị nhiều bệnh nhiễm khuẩn đã nhờn các loại kháng sinh khác, dùng tiêm bắp, liệu trình 3-5 ngày liều 1ml/20-25kgTT/ngày,

Thuốc hạ sốt, trợ sức, trợ lực

Khi bò bị viêm vú có sốt cần sử dụng thêm các thuốc hạ sốt, thuốc bổ, trợ lực để giúp bò cải thiện triệu chứng và tăng sức đề kháng cho bò như: Gluco KCE Captox, Ulyte Vit C, Via.Vitamin B1… tiêm theo liệu trình từ 3 – 5 ngày và cung cấp đủ dinh dưỡng cho bò hồi phục.

Trên đây là các thông tin về bệnh viêm vú ở bò bà con cần biết. Bài viết đã được đội ngũ y khoa nhiều kinh nghiệm của Việt Anh Viavet nghiên cứu, biên soạn. Hy vọng các thông tin được cung cấp trên bài viết đem đến nhiều kiến thức hữu ích trong chăn nuôi, dự phòng và điều trị bệnh viêm vú ở bò.

Với mục tiêu cung cấp các sản phẩm thuốc thú y có chất lượng tốt, Việt Anh Viavet cùng với đội ngũ y khoa dày dặn kinh nghiệm, tận tâm với nghề cùng với nhà máy đạt chuẩn GMP-WHO hiện đại luôn đi đầu trong ngành thú y, bà con có thể yên tâm khi tham khảo thông tin bệnh học và các thuốc sử dụng khi điều trị bệnh cho bò.