Bệnh nhiễm streptococcus suis trên lợn hay còn gọi là bệnh liên cầu lợn là một bệnh lý nguy hiểm xảy ra ở nhiều nơi trên thế giới và gây nhiều thiệt hại kinh tế nặng nề tới hệ thống chăn nuôi. Bệnh nhiễm streptococcus suis không chỉ diễn ra trên lợn mà có thể lây sang cả người do đó cần có biện pháp phòng tránh hiệu quả để giảm thiểu được tỷ lệ phát tán bệnh trên cả người và lợn, đặc biệt là trong hệ thống chăn nuôi.
Đặc điểm và khả năng lây truyền của vi khuẩn streptococcus suis
Vi khuẩn streptococcus suis gây bệnh liên cầu trên lợn thường cư trú tại đường hô hấp, đường tiêu hóa và sinh dục của lợn. Tính đến thời điểm hiện nay đã xác định được 2 tuýp liên cầu lợn:
- Tuýp I: chủ yếu gây dịch bệnh đơn lẻ trên đàn lợn dưới 8 tuần tuổi
- Tuýp II: gây bệnh ở nhiều lứa tuổi khác nhau của lợn.
Streptococcus suis có thể tồn tại tới 1 tháng trong bụi bẩn, trên 3 tháng trong phân, xác lợn và những động vật như ruồi, nhặng… do đó có khả năng lây lan bệnh trên diện rộng và trong khoảng thời gian dài nếu không kịp thời phát hiện và có biện pháp phòng tránh.
Bệnh nhiễm streptococcus suis trên lợn có thể lây trực tiếp từ lợn mẹ sang con, lây truyền qua đường hô hấp, các chất bài tiết có ở nền chuồng, khu vực chăn nuôi xung quanh chuồng trại, chất độn chuồng, thức ăn nước uống, máu của lợn nhiễm bệnh hoặc thông qua tiếp xúc trực tiếp giữa lợn nhiễm bệnh và lợn khỏe hoặc thông qua 1 số động vật trung gian gây bệnh khác như: ruồi, gián, chuột… Lợn con và lợn có sức đề kháng dễ nhiễm bệnh hơn so với lợn trưởng thành và khỏe mạnh, đặc biệt là lợn non đang trong trạng thái stress.
Triệu chứng bệnh nhiễm streptococcus suis trên lợn
Sau khi nhiễm streptococcus suis, diễn biến bệnh thường tiến triển gây ra viêm màng não, viêm nội tâm mạc, bại huyết, viêm phổi hoặc 1 số bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa, sảy thai, viêm khớp… có khi đột tử ở lợn. Cần nhanh chóng chẩn đoán bệnh thông qua một số triệu chứng bệnh lâm sàng như sau:
Lợn sốt cao 42.5⁰C, chán ăn, bỏ ăn, ủ rũ và mệt mỏi. Giai đoạn đầu, lợn xuất hiện triệu chứng liên quan đến hệ thống thần kinh như đi lại loạng choạng, tư thế đứng không bình thường, nhanh chóng chuyển sang trạng thái không đứng được, xuất hiện tình trạng co giật và giật cầu mắt. Mắt heo nhiễm bệnh nhìn chòng chọc, niêm mạc mắt nhầy có màu đỏ. Nếu bệnh diễn biến ở thể quá cấp tính, lợn sẽ chết nhanh và không có triệu chứng của bệnh.
Trong trường hợp bệnh liên cầu khuẩn lợn xảy ra trên da, trong diễn biến bệnh sẽ tạo ra các ổ apxe, sau đó phần da trên bề mặt các ổ apxe sẽ bị hoại tử sau 5 tuần, sang tuần thứ 7 – 8 các ổ apxe bị vỡ chảy dịch viêm màu xanh hoặc màu xám đen, ổ apxe trở thành các tổn thương (sẽ hồi phục vào tuần thứ 10 nếu được chăm sóc tốt).
Triệu chứng viêm não ở lợn trưởng thành do nhiễm streptococcus suis, ít có biểu hiện lâm sàng ra bên ngoài. Với lợn từ 1 – 3 tuần tuổi nếu mắc bệnh thể viêm não và màng não sẽ có một số biểu hiện như: sốt, lợn đang bú trở nên ủ rũ, bỏ ăn, khó nuốt, sưng hầu, đi lại khó khăn và lông dựng đứng, da mẩn đỏ.
Phòng bệnh nhiễm Streptococcus suis trên lợn
Để giảm thiểu tối đa thiệt hại kinh tế do bệnh nhiễm Streptococcus suis đem lại cho hệ thống chăn nuôi, cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh.
- Cách ly heo mới nhập đàn ít nhất 2 tuần (mua heo rõ nguồn gốc xuất xứ)
- Đảm bảo mật độ chăn nuôi, không quá cao, tránh gây stress và truyền bệnh cho heo.
- Tiến hành phun thuốc diệt ruồi, muỗi định kỳ để ngăn chặn nguồn mang vi khuẩn truyền bệnh vào khu vực chăn nuôi.
- Định kỳ vệ sinh chuồng trại: quét dọn rác, phân, nước thải, chất độn chuồng, tẩy uế bằng các loại sát trùng như Fordecid, Via Bencovet, Via Iodine…
- Thải loại những heo nái đã xác định mang mầm bệnh hoặc tách riêng để điều trị.
- Xét nghiệm định kỳ bệnh cho heo để phát hiện nái mang mầm bệnh liên cầu khuẩn ở heo.
- Đảm bảo heo con được bú đầy đủ sữa đầu để có đủ kháng thể trong giai đoạn dễ cảm nhiễm nhất.
- Chú ý dinh dưỡng, thức ăn cung cấp đủ dinh dưỡng và tăng cường sức đề kháng cho heo, có thể sử dụng thêm một số chế phẩm như Gluco KC Bamin, Ulyte Vit C….
Điều trị heo nhiễm bệnh Streptococcus suis
Ngay khi phát hiện heo nhiễm bệnh Streptococcus suis thông qua các dấu hiệu lâm sàng bệnh, cần tiến hành điều trị sớm để phòng tránh thiệt hại về kinh tế và sức khỏe đàn heo chăn nuôi.
Trong phác đồ điều trị bệnh nhiễm Streptococcus suis trên heo cần sử dụng kháng sinh để tiêu diệt được tận gốc nguyên nhân gây bệnh. Vi khuẩn Streptococcus nhạy cảm với 1 số kháng sinh như: Amoxicillin, Ampicillin, Cephalosporin và Trimethoprim, Sulfa – trimethoprim, tetracycline, ceftiofur, erythromycin…. Bà con có thể tham khảo một số chế phẩm kháng sinh chất lượng cao, hiệu quả và giá thành hợp lý như:
- AZ-MOXY 50S (Amocicilin): pha nước uống hoặc trộn thức ăn với liều 2g/50kgTT/ngày hoặc 150g/100kgTT/ngày, dùng trong 3-5 ngày
- CEFTIKETO (Ceftiofur): tiêm bắp hoặc tiêm dưới da 1 lần trong 3 ngày với liều 1 ml/15-25kg TT /ngày.
- LINCOMAX (Lincomycin): tiêm bắp thịt cho heo với liều 1-2ml/10kg TT /ngày x 3-5 ngày.
Ngoài ra bên cạnh việc sử dụng kháng sinh cần bổ sung thêm cho heo nhiễm bệnh một số chế phẩm giúp bổ sung điện giải, tăng cường thể lực giúp nhanh chóng hồi phục bệnh như: LIQUID HEALTH KTMD giúp bổ sung acid amin, vitamin, khoáng chất cùng Monoamonium glycyrrhizinate – hoạt chất thảo dược – có tác dụng kháng virus do đó có khả năng tiêu diệt, giảm nhanh sự lây lan của mầm bệnh và giúp heo nhanh chóng phục hồi sức khỏe hoặc Beta glucan C giúp heo tăng cường sức đề kháng
Tuy nhiên với những con bệnh nặng đã có triệu chứng thần kinh, việc sử dụng thuốc điều trị gần như không đem lại hiệu quả, do đó không nên điều trị và nên tiến hành tiêu hủy theo quy định thú y.
Bệnh nhiễm Streptococcus suis không chỉ diễn ra trên lợn gây ra thiệt hại kinh tế mà còn có thể nhanh chóng lây lan và gây bệnh trên người. Do đó cần có biện pháp phòng tránh và điều trị kịp thời để giảm thiểu tỷ lệ nhiễm bệnh cũng như ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế và sức khỏe con người.
Các kiến thức đầy đủ được cung cấp từ trên bài viết, Việt Anh Viavet hy vọng bà con đã có được những thông tin hữu ích trong quá trình chăn nuôi heo để dự phòng và điều trị bệnh nhiễm Streptococcus suis.
Việt Anh Viavet hiện đang được đánh giá là một trong những công ty thuốc thú y hàng đầu Việt Nam cả về chất lượng và số lượng. Công ty đã cung cấp cho thị trường chăn nuôi Việt Nam và nước ngoài hơn 200 dòng sản phẩm phục vụ chăn nuôi được sản xuất tại nhà xưởng đạt tiêu chí GMP với quy mô diện tích lên tới hơn 20.000m² tại khu công nghiệp Liên Phương, xã Liên Phương, huyện Thường Tín, Hà Nội, Việt Nam. Các sản phẩm được nghiên cứu và sản xuất tại Việt Anh Viavet luôn đảm bảo tiêu chí chất lượng cao, hiệu quả tốt và giá thành hợp lý. Để nhận thêm nhiều tư vấn hữu ích về kinh nghiệm chăn nuôi cũng như các sản phẩm được sử dụng hiệu quả trong chăn nuôi, bà con có thể liên hệ trực tiếp theo hotline: 0981 402 192.