Cách sử dụng thuốc sát trùng thú y hiệu quả và an toàn

Việc sử dụng thuốc sát trùng trong ngành thú y là điều cần thiết và tất yếu cho quá trình chăn nuôi, chăm sóc, dự phòng bệnh và điều trị bệnh cho vật nuôi. Tuy nhiên đây là nhóm thuốc có tác dụng diệt khuẩn mạnh trên cả vật nuôi và người sử dụng. Vì vậy việc sử dụng thuốc sát trùng thú y sao cho an toàn, hiệu quả sẽ được trình bày trong bài viết dưới đây.

Mục lục

* Thuốc sát trùng thú y là gì?

* Nguyên tắc sử dụng thuốc sát trùng an toàn hiệu quả

* Hướng dẫn sử dụng thuốc sát trùng

* Thuốc sát trùng thú y là gì?

Thuốc sát trùng thú y được định nghĩa là các hoạt chất có tác dụng tiêu diệt hoặc ức chế sự sinh trưởng và sinh sản của vi sinh vật mà không ảnh hưởng đến vật chủ. Do đó trong ngành thú y, thuốc sát trùng thường được biết đến với các tác dụng như:

• Sát trùng các vết thương, viêm miệng, viêm móng, mụn nước,…
• Rửa tử cung, bàng quang, âm đạo
• Làm se giúp mau lành vết thương
• Tiêu độc trong các trường hợp bị rắn cắn hoặc giải độc các chất như strychnin, morphin, atropin,.. Hoặc tiêu đọc các dụng cụ, quần áo bảo hộ, phương tiện vận chuyển vật nuôi,..
• Sát trùng tay và các dụng cụ phẫu thuật trước và sau khi phẫu thuật.
• Khử trùng chuồng trại chăn nuôi
• Sát trùng 1 số máy móc trong chăn nuôi như máy ấp, lò ấp, trứng giống, …
• Tiêu độc xác gia súc, gia cầm chết

* Nguyên tắc sử dụng thuốc sát trùng an toàn hiệu quả

Việc sử dụng thuốc sát trùng trong ngành thú y để có thêm đem lại hiệu quả cao nhất cần tuần thủ và đảm bảo theo 1 số nguyên tắc sau:

• Cần vệ sinh sạch sẽ môi trường và các dụng cụ trước khi tiến hành sát trùng. Việc bụi đất, rác bẩn còn lưu lại có thể sẽ tạo nên các lớp màng cơ học ngăn cản quá trình thuốc tác động vi sinh vật hoặc có thể làm thay đổi hoặc giảm hiệu quả tác dụng của thuốc
• Cần có thời gian để thuốc phát huy tác dụng, vì vậy cần lưu ý về mặt thời gian phát huy hiệu lực của hoạt chất theo hướng dẫn từ nhà sản xuất.
• Lựa chọn thuốc sát trùng phù hợp với tính nhạy cảm với từng mầm bệnh để hạn chế tình trạng kháng thuốc 
• Để xa tầm tay trẻ em
• Chỉ dùng trong chăn nuôi

* Hướng dẫn sử dụng thuốc sát trùng 

Trên thị trường hiện nay có khá nhiều dòng sản phẩm được sử dụng với tác dụng sát trùng trong ngành thú y. Có những sản phẩm đã được sử dụng từ lâu đời có những hoạt chất mới được nghiên cứu và ứng dụng trong ngành chăn nuôi. Tuy nhiên dưới đây sẽ là những thông tin và hướng dẫn về việc sử dụng của 7 hoạt chất sát trùng thông dụng nhất, được sử dụng nhiều nhất trong ngành thú ý.

– Cồn iốt

Là thuốc sát trùng được sử dụng nhiều trong thú y, cồn iốt thường được sử dụng để sát trùng nơi tiêm, vết thương, vết mổ các vết loét, mụn nhọt và điều trị bệnh viêm tử cung, âm đạo, viêm vú ở nồng độ. Cồn iốt thường được sử dụng với nồng độ 0,1-10% (pha dung dịch iot trong cồn 90*) tùy theo mục đích sử dụng. 

Về cách sử dụng, dung dịch cồn iốt thường được dùng bằng cách chà sát trực tiếp lên da của gia súc hoặc dùng thụt rửa bộ phận sinh dục trong các trường hợp điều trị viêm tử cung, âm đạo. Cần bảo quản chế phẩm này ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh sự tiếp xúc với nguồn nhiệt, ánh nắng mặt trời hay những nơi ẩm ướt và hóa chất độc hại.

– Cồn trắng

Cồn trắng là một thuốc sát trùng được ứng dụng trong ngành thú y với một số chức năng như:

• Sát trùng trong ngoại khoa tại vị trí được tiêm, vị trí tiến hành phẫu thuật, vết thương bị nhiễm trùng hay các vết loét, mụn, nhọt… trên cơ thể vật nuôi.
• Sát trùng tay trước khi phẫu thuật. 
• Sát trùng các dụng cụ sử dụng trong phẫu thuật thú y như panh, dao, kéo, kim…

Về cách sử dụng: Cồn trắng được chà xát trực tiếp lên da, vết thương (dùng cồn 70), trong trường hợp dùng và sát đụng sát trùng dụng cụ, cần ngâm các dụng cụ thú y trong chậu thủy tinh cùng cồn trắng. Để đảm bảo hiệu quả sử dụng của cồn trắng, sản phẩm cần được bảo quản theo hướng dẫn từ nhà sản xuất

– Thuốc tím

Được biết đến là thuốc sát trùng có tác dụng diệt khuẩn mạnh, tẩy uế và tạo màng phủ ngăn cách. Thuốc tím hiện đang được ứng dụng trong điều trị các vết thương ngoại khoa như ổ áp xe, vết thương bị nhiễm trùng hôi thối, lở loét hoặc hoại tử. Bên cạnh đó thuốc tím còn được dùng trong điều trị viêm tử cung, viêm vú ở lợn, trâu bò và tẩy uế cho khu vực chuồng trại cùng các thiết bị, dụng cụ dùng trong thú y. 

Thuốc tím thường được sử dụng với nồng độ 1% bằng cách rửa trực tiếp lên các vết thương hoặc vết mổ, trong hợp điều trị viêm tử cung, âm đạo, thuốc tím sẽ được dùng dưới dạng thụt rửa. 

– Xanh methylen

Xanh methylen được sử dụng bôi trực tiếp lên da để sát trùng ngoại khoa cho các vết thương nhiễm trùng hoặc các mụn đậu (bệnh đậu mùa), các nốt viêm loét ở mồm, chân (bệnh lở mồm long móng) hoặc được tiêm tĩnh mạch chậm/ dưới da để điều trị trúng độc sắn ở gia súc (trâu, bò, ngựa, dê, cừu, lợn,…)

– Vôi bột

Cũng là một thuốc có tính sát trùng mạnh cùng khả năng tiêu diệt các cầu khuẩn sinh mủ, các liên cầu khuẩn, E.coli, trực khuẩn đóng dấu lợn, tụ huyết trùng, phó thương hàn… Vôi bột được rải ra trước cửa ra, vào của các chuồng chăn nuôi, rắc trên nền chuồng, cống rãnh, quét tường chuồng, chuồng để tiêu độc, môi trường chăn nuôi. Bên cạnh đó việc rắc vôi bột nên xác súc vật sau khi chết sẽ giúp tiêu hủy xác chết động vật. đặc biệt là các động vật mắc bệnh truyền nhiễm.

– Cloramin B

Cloramin B được dùng trong ngành thú y với tác dụng sát trùng, tiêu độc và khả năng diệt hầu hết các loại vi khuẩn hiếu khí, yếm khí, nấm mốc và siêu vi khuẩn. Được dùng chủ yếu dưới dạng dung dịch phun, cloramin B được phun để tiêu độc chuồng trại, dụng cụ và môi trường chăn nuôi, đặc biệt là tại những vùng thường xuyên hoặc đang xảy ra ổ dịch do vi khuẩn, siêu vi khuẩn gây nên cũng như sử dụng để tiêu xác chết động vật. 

Bên cạnh tác dụng tiêu độc khử trùng, cloramin B còn được sử dụng trong chăn nuôi thủy hải sản để điều trị bệnh đen mang cá và thối đuôi tôm và bệnh nấm, bệnh đốm đỏ trên da, mang đuôi cá,…

– Benzalkonium clorid

Đây là một hoạt chất có tác dụng tẩy rửa và khử khuẩn. Bên cạnh việc việc sử dụng để tẩy rửa chuồng trại, benzakidium còn được sử dụng để rửa trên các vết thương nông và sâu, rửa bàng quang và niệu đạo hay thụt rửa âm đạo. Tuy nhiên với mỗi tác dụng sẽ có nồng độ dùng khác nhau. Vì vậy cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng về liệu lượng để dùng đúng với bệnh lý mà vật nuôi đang mắc phải. 

Như với chế phẩm: VIABENCOVET chứa benakodium được sử dụng để sát trùng chuồng trại, phòng chống dịch cúm gia cầm và các dịch bệnh khác, nhà sản xuất sẽ đưa ra các liều lượng lượng và cách dùng riêng cho mỗi chỉ định:

• Tiêu độc, sát trùng cho phương tiện vận chuyển, lò ấp, máy ấp trứng: 20ml thuốc pha trong 10 lít nước sạch, phun đều lên xe vận chuyển và lò ấp.
• Khử trùng trứng: Pha 10ml thuốc trong 10 lít nước sạch.
• Khử trùng nước: Pha 5ml thuốc với 10 lít nước.
• Tiêu độc xác súc vật chết, phân súc vật và hố sát trùng: Pha 70ml thuốc với 10 lít nước sạch, phun ướt đều xác thú chết, phân súc vật.

Trên bài viết là tất cả những thông tin hữu ích liên quan đến nguyên tắc sử dụng thuốc sát trùng trong ngành thú y, các nhóm thuốc sát trùng phổ biến sao cho hiệu quả và an toàn cho người chăn nuôi cũng như vật nuôi mà công ty Việt Anh Viavet gửi đến người chăn nuôi, để biết thêm chi tiết xin liên hệ:

Điện thoại: 024 3376 5468 – 024 3376 5466

Email: contact@vietanhviavet.com – vietanhviavet@gmail.com