Lợn là vật nuôi có lợi nhuận và phổ biến ở nước ta. Tuy nhiên, trong chăn nuôi lợn không thể tránh khỏi việc lợn nhiễm bệnh, đặc biệt là bệnh cầu trùng. Để giúp bà con có thêm thông tin về những phương pháp phòng ngừa, ngăn chặn và điều trị bệnh cầu trùng trên heo uy tín nhất, Việt Anh Viavet xin giới thiệu bài viết sau đây.
Tác nhân gây nên bệnh cầu trùng trên heo
Bệnh cầu trùng do sinh vật đơn bào Isospora suis, thuộc nhóm động vật nguyên sinh nội bào, gây ra. Bệnh thường xảy ra ở lợn con dưới 3 tháng tuổi, nhưng phổ biến nhất ở lợn con từ 5 đến 21 ngày tuổi. Chúng sống bên trong cơ thể lợn và phát triển thành những quả trứng nhỏ đã được thụ tinh trong màng nhầy của ruột non.
Sau đó các kén này được thải ra ngoại cảnh, khi gặp điều kiện thích hợp sẽ phát triển thành nha bào và hình thành túi bào tử, ở nhiệt độ 20 – 350°C sẽ phá hủy đường ruột của lợn trong vòng 12 – 24 giờ, gây bệnh tiêu chảy ở lợn. Isospora suis là một trong những nguyên nhân gây bệnh tiêu chảy ở lợn con. Bệnh phổ biến trên toàn thế giới, tỷ lệ nhiễm ở Việt Nam là 20-50% tại các trang trại chăn nuôi lợn được nuôi với mật độ cao và kém vệ sinh.
Triệu chứng của bệnh cầu trùng trên heo
Bệnh cầu trùng thường ảnh hưởng đến lợn từ 5 đến 21 ngày tuổi. Lợn bệnh thường nằm bơ phờ, bỏ ăn. Triệu chứng chính của lợn bệnh thường là tiêu chảy. Ở giai đoạn đầu, lợn bị tiêu chảy với phân màu trắng đục, sau đó chuyển sang màu vàng, xám, nhớt, xanh, thậm chí có máu hoặc lỏng hơn tùy theo mức độ bệnh.
Cơ thể lợn con dính đầy phân lỏng, ẩm ướt và có mùi khó chịu. Heo bị tổn thương ruột sẽ mất khả năng tiêu hóa, heo nôn ra sữa. Từ đó, lợn phát triển lông khô và rối bời. Tỷ lệ tử vong do bệnh cầu trùng thường thấp, nhưng có thể cao trong các trường hợp cấp tính. Bệnh do Isospora suis gây ra tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus xâm nhập.
Bệnh cầu trùng phá hủy niêm mạc ruột của heo con, làm giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng và làm giảm 20% năng suất tổng thể của heo con sau khi heo con được thả ra khỏi chuồng. Điều trị kháng sinh không hiệu quả.
Xem thêm: Sản phẩm của VIETANHVIAVET
Bệnh tích bệnh cầu trùng trên heo
Khi tiến hành phẫu thuật, tổn thương rõ nhất của bệnh là ở ruột non. Nếu lợn bệnh nhẹ, các nha bào chưa gây hại nhiều cho cơ thể, ruột sưng và hơi cương. Các cục máu đông cũng có thể được nhìn thấy trong thành ruột. Trong trường hợp này, cơ thể heo con nhờ khả năng miễn dịch tự nhiên có khả năng tiêu diệt mầm bệnh.
Viêm ruột do fibrin và hoại tử ruột xảy ra khi lợn bị bệnh nặng và nhiễm một số lượng lớn bào tử. Ở lợn nhiễm nặng nhưng còn sống, xét nghiệm mô bệnh học thấy ruột và niêm mạc ruột bị teo, tế bào niêm mạc ruột bị tổn thương, lợn chậm lớn, còi cọc.
Phòng bệnh
- Người dân phải vệ sinh chuồng trại, rửa các dụng cụ sử dụng để ăn uống của lợn thường xuyên
- Để phòng chống hiệu quả căn bệnh này, cần áp dụng đồng bộ nhiều biện pháp như: Dọn phân, vệ sinh chuồng trại hàng ngày
- Tiến hành tiêu độc, khử trùng thường xuyên các khu vực nông nghiệp để loại bỏ mầm bệnh sống tự do.
- Để tránh nguy cơ tiếp xúc với mầm bệnh, không để heo con tiếp xúc với phân hoặc chất độn chuồng. Không làm ướt sàn ổn định.
- Mật độ nuôi thích hợp đảm bảo heo tăng trưởng tối ưu
- Bà con cần cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung men vi sinh và chất điện giải để tăng sức đề kháng cho heo giống.
Cách trị bệnh cầu trùng trên heo
Loại thuốc đặc trị bệnh cầu trùng trên heo con theo khuyến cáo của các nhà nghiên cứu là toltrazuril, có khả năng tiêu diệt tất cả các giai đoạn của mầm bệnh trong đường ruột. Để phòng bệnh, cho heo con từ 3-5 ngày tuổi uống 0,5 ml toltrazuril/con để đảm bảo heo con được bảo vệ khỏi bệnh cầu trùng trong suốt thời gian nuôi.
Để điều trị bệnh cầu trùng trên heo, toltrazuril thường được sử dụng với liều duy nhất 1 ml cho 2,5 kg thể trọng bằng cách phun vào miệng heo con, nên sử dụng kết hợp với các tá dược khác như enzyme để hỗ trợ heo. phục hồi nhanh hơn và giữ cho lợn đủ nước. ]
Để đạt được kết quả tốt nhất trong việc điều trị bệnh cho lợn, người chăn nuôi lợn nên tập trung vào công tác phòng chống dịch bệnh toàn diện cho đàn lợn và cả trang trại. Tiêm phòng cho lợn con thông qua việc thực hiện các biện pháp an toàn sinh học cũng là một yếu tố đảm bảo phòng và trị bệnh cầu trùng hiệu quả.
Xem thêm: Dự phòng và điều trị bệnh phó thương hàn trên heo
Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra rằng nồng độ cầu trùng cao hơn ở các trang trại dẫn đến trọng lượng cơ thể thấp hơn ở heo con cai sữa ở trang trại. Mong rằng những thông tin hữu ích trên sẽ giúp bà con chủ động hơn trong việc phòng tránh và hạn chế tác hại do bệnh cầu trùng ở lợn gây ra.
